Life for Life
"Το θαύμα δεν είναι πουθενά
παρά κυκλοφορεί μέσα
στις φλέβες του ανθρώπου!!!"


"Στης σκέψης τα γυρίσματα μ’ έκανε να σταθώ
ιδέα περιπλάνησης σε όμορφο βουνό.
Έτσι μια μέρα το ’φερε κι εμέ να γυροφέρει
τ’ άτι το γοργοκίνητο στου Γοργογυριού τα μέρη !!!"


ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΜΑΣ
Εμείς στο χωριό μας έχουμε ακόμα αυλές. Εκεί μαζευόμαστε, αμπελοφιλοσοφούμε,
καλαμπουρίζουμε, ψιλοτσακωνόμαστε μέχρι τις... πρώτες πρωινές ώρες! Κοπιάστε ν' αράξουμε!!!
-Aναζητείστε το"Ποίημα για το Γοργογύρι " στο τέλος της σελίδας.

29.5.08

H Mαρούλα Κλιάφα μιλάει στο filomatheia.blogspot.com όταν η ΛΟΓ έγραφε ιστορία, κάποια από τα κορίτσια των φωτογραφιών είναι σήμερα Μανούλες.

Κυρία Κλιάφα, μπορείτε να μας περιγράψετε με λίγα λόγια την ζωή σας ξεκινώντας από τα παιδικά σας χρόνια;
Γεννήθηκα στην γειτονιά που λέγεται Βαρούσι. Το Βαρούσι, είναι η πιο παλαιά πόλη των Τρικάλων. Ήταν μια πολύ όμορφη γειτονιά. Εγώ ήμουν το πρώτο παιδί της οικογένειας Ιωάννη Μάτη ο οποίος αργότερα έγινε και Δήμαρχος Τρικκαίων. Ήμουν παιδί της κατοχής και όπως καταλαβαίνετε έζησα κατοχή, εμφύλιο και ως εκ τούτου, μιλάμε για πολύ δύσκολα παιδικά χρόνια. Δύσκολες εποχές μας εμπλούτισαν συναισθηματικά και μας έκαναν ν’ αγαπάμε την ειρήνη. Αργότερα που συμμετείχα και στην χορωδία Τρικάλων, είχα καθηγήτρια την Τερψιχόρη Παπαστεφάνου, η οποία μας έμαθε να αγαπάμε την κλασική μουσική. Γενικά, ήμουν πολύ ζωηρό κορίτσι και ήμουν πάντα ερωτευμένη. Όχι πολύ καλή μαθήτρια, κακή στα μαθηματικά μα πολύ καλή στα φιλολογικά. Στη συνέχεια, σπούδασα δημοσιογραφία και ύστερα παντρεύτηκα από έρωτα τον Κώστα Κλιάφα, με τον οποίο αποκτήσαμε δύο παιδιά.
Πότε και πως επιλέξατε το «μονοπάτι» της συγγραφής και τι πιστεύατε ότι θα σας προσέφερε;
Το πρώτο μου βιβλίο το έγραψα το 1974, καθώς είχα λάβει μέρος σ’ έναν διαγωνισμό για νέους συγγραφείς όπου και είχα βραβευθεί. Αυτό ήταν μια πολύ καλή ενίσχυση για μένα και μάλιστα εκείνη την περίοδο γνώρισα και τη Σαρρή, η οποία με πήγε στον Κέδρο (Εκδόσεις).
Δεν έβγαλα ποτέ πολλά χρήματα απ’ τα βιβλία. Πιο πολύ είναι η χαρά της δημιουργίας, καθώς όταν γράφω ένα βιβλίο ζω μαγικές στιγμές.

Ποιο παιδικό βιβλίο ήταν το αγαπημένο σας;

Ως παιδί, είχα την τύχη να έχω μια γιαγιά-παραμυθού και ως εκ τούτου γνώρισα πρώτα τη προφορική λογοτεχνία ακούγοντας για δράκους, νεράιδες, καλότχιες και φαντάσματα. Αυτό ενίσχυσε πάρα πολύ την φαντασία μου ως παιδί. Όσον αφορά το αγαπημένο μου βιβλίο, θα έλεγα πως ήταν «Η καλύβα του μπάρμπα-Θωμά».
Τι βιβλία προτείνετε στους λεγόμενους «βιβλιοφάγους»;
Το ζητούμενο είναι, τι βιβλία πρέπει να προτείνουμε στους μη βιβλιοφάγους, ώστε να γίνουν βιβλιοφάγοι. Προσωπικά θα πρότεινα βιβλία κοινωνικού περιεχομένου.
Πιστεύετε ότι τα βιβλία έχουν τη δύναμη να αλλάξουν την συμπεριφορά ενός ανθρώπου, απέναντι στο περιβάλλον για παράδειγμα;
Ναι το πιστεύω. Και γενικότερα η τέχνη έχει αυτή τη δύναμη να μας κάνει να δούμε τα πράγματα που μέχρι χθες δεν βλέπαμε, και φυσικά μας κάνει ν’ αλλάξουμε συμπεριφορές και στάσεις.
Υπάρχει κάποιο βιβλίο άλλου συγγραφέα που θα θέλατε να το είχατε γράψει εσείς;
Πολλά, πάρα πολλά. Ένα από αυτά είναι το «Μια Πέμπτη του Οκτώβρη», μιας Σουηδέζας που το έχω μεταφράσει και είναι εκδόσεις «Καστανιώτη». Επίσης, άλλο ένα βιβλίο που μου άρεσε πάρα πολύ και θα ήθελα να είχα γράψει εγώ (βέβαια να διευκρινίσω ότι μιλάω για εφηβικά βιβλία) είναι το «Τέρμα, εδώ κατεβαίνουν όλοι» μιας Γαλλίδας που ονομάζεται Morgenstern και που μιλά για το χάσμα γενεών.
Πιστεύετε ότι τα βιβλία πρέπει να βασίζονται πάνω σε αληθινές ιστορίες ή σε φανταστικά σενάρια;
Εγώ ξεκινάω από κάτι πραγματικό και μετά απλώνω την φαντασία μου. Για παράδειγμα, έχω γράψει πρόσφατα ένα βιβλίο για τη βία στα σχολεία και ξεκίνησα από ένα πραγματικό περιστατικό. Στην πορεία, άφησα την φαντασία μου να δημιουργήσει την πλοκή της ιστορίας αυτού του βιβλίου. Σ’ αυτό το σημείο θα σας εκφράσω την αγωνία μου αι την ανησυχία μου για τη βία στα σχολεία η οποία πια έχει λάβει διαστάσεις «επιδημίας».
Ο Χάρι Πότερ είναι ένα πρόσφατο βιβλίο που έχει συναρπάσει κυρίως τις νεαρές ηλικίες. Ποια είναι η γνώμη σας για το περιεχόμενο του;
Έχω διαβάσει μόνο το πρώτο γιατί όποια βιβλία είναι σε σειρές, δεν με ενδιαφέρουν και πολύ. Έχει πάντως πολύ φαντασία και φυσικά δεν θα απέτρεπα να το διαβάσουν παιδιά. Για τα παιδιά που δεν διαβάζουν καθόλου, είναι μια ευκαιρία να κάνουν την αρχή διαβάζοντας τον Χάρι Πότερ. Πάντως για το συγκεκριμένο βιβλίο έχει βοηθήσει ιδιαίτερα και η διαφήμιση.
Τι γνώμη έχετε για το διαδίκτυο και για το ηλεκτρονικό βιβλίο;
Το ηλεκτρονικό βιβλίο εμένα δεν μου αρέσει. Έχω μάθει να πιάνω στα χέρια μου το μελάνι. Όσο για το διαδίκτυο είναι ένα επίτευγμα. Φτάνει να ξέρεις να κάνεις σωστή χρήση. Είναι μεν ένα πολύ καλό μέσο όπως η τηλεόραση, αλλά είναι και επικίνδυνο όταν δεν ξέρεις πώς να το χρησιμοποιείς.
Αν η παγκόσμια κοινότητα σας πρότεινε αν στείλετε ένα απ’ τα βιβλία σας σ’ έναν άλλο πλανήτη, ποιο θα ήταν αυτό;
Δεν μπορώ να διαλέξω. Είναι όλα «παιδιά» μου! Αν αναγκαζόμουν πάντως να το κάνω, το βιβλίο που θα έστελνα θα ήταν το «Από τον Σεϊφουλλάχ ως τον Τσιτσάνη».

Ποια συμβουλή θα δίνατε στους νέους;
Όταν ήμουν νέα και μου έδιναν συμβουλές, τις βαριόμουν πάρα πολύ. Θα σας πω όμως αυτό που έλεγα στα παιδιά μου. Δουλέψτε, δουλέψτε σκληρά γιατί χωρίς δουλειά, δε θα πετύχετε τους στόχους σας.
Αν θα συναντούσατε τον Θεό, τι θα του λέγατε;
Το Θεό...!!! Να μη μ’ αφήσει να ζήσω 100 χρόνια, για όσο θα είμαι ζωντανή να παραμείνω όρθια!
Όταν δεν γράφετε, ποια είναι η αγαπημένη σας ασχολία;
Μ’ αρέσει ν’ ακούω κλασική μουσική. Ακούω πάρα πολλές ώρες γιατί με ξεκουράζει. Και όταν γράφω επίσης μ’ αρέσει να ακούω κλασική μουσική. Αγαπώ βέβαια και την ενασχόλησή μου με το μουσείο.
Ποιος είναι ο αγαπημένος σας ζωγράφος;
Ο Miro, γιατί κάνει παιδιάστικα σχέδια που μ’ αρέσουν πολύ!
Ποιο είναι το αγαπημένο σας ταξίδι;
Συνήθιζα να έχω μια προκατάληψη για την Αμερική, πολύ μεγάλη θα έλεγα. Παρ’ όλα αυτά, την έχω επισκεφτεί τρεις φορές και έχω μαγευτεί. Όσον αφορά τώρα προορισμό με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος, θα επέλεγα την Νορβηγία.
Για ποιο πράγμα μετανιώνετε περισσότερο;
Μετανιώνω ιδιαίτερα που όταν ήμουν νέα δεν δούλευα τόσο εντατικά όσο δουλεύω τώρα.
Ποια προσωπικότητα θεωρείτε σημαντική στον Ν. Τρικάλων;
Νομίζω πως ο Τσιτσάνης, ο Βίρβος, ο Καλδάρας ήταν πολύ αξιόλογα πρόσωπα. Κανείς πάντως απ’ την πολιτική.
Αν υποθέσουμε πως επισκεπτόσασταν το νησί των επιθυμιών, ποια θα ήταν η πρώτη σας επιθυμία;
Πολύ απλά, να έχω αυτά που έχω! Μου αρκεί….!
Κλείνοντας η κα Κλιάφα απευθύνθηκε στα παιδιά θέτοντας το παρακάτω ερώτημα:
Σας δίνω δύο προτάσεις. Ποια εκ των δύο θα επιλέγατε ως τίτλο για το επόμενο βιβλίο μου, που έχω ήδη παραδώσει στον εκδότη;
i)«Εκείνο το πρωινό του Απρίλη»
ii)«Μια ιστορία του καιρού μας»
Η απάντηση εκ μέρους των μελών της Λ.Ο.Γ. ήταν ομόφωνη. Ο πρώτος τίτλος επιλέχτηκε χωρίς πολύ σκέψη!!!

Την συνέντευξη πήρε η ερασιτεχνική ομάδα δημοσιογραφίας των μελών της ΛΟΓ.

23.5.08

Στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας. Oδυσσέας Ελύτης. το δεύτερο ΝΟΜΠΕΛ για την ΕΛΛΑΔΑ

Στην απονομή του βραβείου Νόμπελ ο Ελύτης έκανε ένα σύντομο χαιρετισμό στα Γαλλικά. Και είπε μεταξύ άλλων:
"Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας. Επειδή οι ιδιότητες αυτές είναι που καθορίσανε τον χώρο μέσα στον οποίο μου ετάχθη να μεγαλώσω και να ζήσω. Και αυτές είναι που ένιωσα, σιγά - σιγά, να ταυτίζονται μέσα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ. Είναι σωστό να προσκομίζει κανείς στην τέχνη αυτά που του υπαγορεύουν η προσωπική του εμπειρία και οι αρετές της γλώσσας του. Πολύ περισσότερο όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί και αυτό που του υπαγορεύουν είναι μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ορατότητα. Δεν μιλώ για τη φυσική ικανότητα να συλλαμβάνει κανείς τ' αντικείμενα σ' όλες τους τις λεπτομέρειες αλλά για τη μεταφορική, να κρατά την ουσία τους και να τα οδηγεί σε μια καθαρότητα τέτοια που να υποδηλώνει συνάμα την μεταφυσική τους σημασιολογία. 0 τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν την ύλη οι γλύπτες της Κυκλαδικής περιόδου, που έφτασαν ίσια-ίσια να ξεπεράσουν τηv ύλη, το δείχνει καθαρά. Όπως επίσης, ο τρόπος που οι εικονογράφοι του Βυζαντίου επέτυχαν από το καθαρό χρώμα να υποβάλλουν το "θείο".
Μια τέτοια, διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική επέμβαση μέσα στην πραγματικότητα επεχείρησε πιστεύω ανέκαθεν και κάθε υψηλή ποίηση. Όχι να αρκεστεί στο "νυν έχον" αλλά να επεκταθεί στο "δυνατόν γενέσθαι" . Κάτι που, είναι η αλήθεια, δεν εκτιμήθηκε πάντοτε. Ίσως γιατί οι ομαδικές νευρώσεις δεν το επέτρεψαν. Ίσως γιατί ο ωφελιμισμός δεν άφησε τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Η ομορφιά και το φως συνέβη να εκληφθούν άκαιρα ή ανώδυνα. Και όμως. Η διεργασία που απαιτείται για να φτάσει κανείς στο σχήμα του Αγγέλου είναι, πιστεύω, πολύ πιο επώδυνη από την άλλη που εκμαιεύει όλων των λογιών τους Δαίμονες.
Βέβαια υπάρχει το αίνιγμα. Βέβαια υπάρχει το μυστήριο. Αλλά το μυστήριο δεν είναι μια σκηνοθεσία που επωφελείται από τα παιχνίδια της σκιάς και του σκότους για να μας εντυπωσιάσει απλώς. Είναι αυτό που εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο και μέσα στο απόλυτο φως. Είναι τότε που προσλαμβάνει την αίγλη εκείνη που ελκύει και που την ονομάζουμε Ομορφιά. Την Ομορφιά που είναι μια οδός - η μόνη ίσως οδός προς το άγνωστο μέρος του εαυτού μας, προς αυτό που μας υπερβαίνει.
Επειδή αυτό είναι στο βάθος η ποίηση: η τέχνη να οδηγείσαι και να φτάνεις προς αυτό που σε υπερβαίνει.Από τα μυριάδες μυστικά σήματα, που μ' αυτά είναι διάσπαρτος ο κόσμος και που αποτελούν άλλες τόσες συλλαβές μιας άγνωστης γλώσσας, να συνθέσεις λέξεις και από τις λέξεις φράσεις που η αποκρυπτογράφησή τους να σε φέρνει πιο κοντά στην βαθύτερη αλήθεια.
Πού λοιπόν βρίσκεται σε έσχατη ανάλυση η αλήθεια; Στην φθορά και στον θάνατο που διαπιστώνουμε κάθε μέρα γύρω μας ή στη ροπή που μας ωθεί να πιστεύουμε ότι αυτός ο κόσμος είναι ακατάλυτος και αιώνιος; Είναι φρόνιμο να αποφεύγουμε τις μεγαλεπήβολες εκφράσεις, το ξέρω. Οι κατά καιρούς κοσμολογικές θεωρίες τις χρησιμοποίησαν, ήρθαν σε σύγκρουση, ακμάσανε, πέρασαν. Η ουσία όμως έμεινε, μένει. Και η Ποίηση, που εγείρεται στο σημείο όπου ο ορθολογισμός καταθέτει τα όπλα του για να τ' αναλάβει εκείνη και να προχωρήσει μέσα στην απαγορευμένη ζώνη, ελέγχεται να είναι ίσια-ίσια εκείνη που προσβάλλεται λιγότερο από τη φθορά. Διασώζει σε καθαρή μορφή τα μόνιμα, τα βιώσιμα στοιχεία που καταντούν δυσδιάκριτα μέσα στο σκότος της συνείδησης όπως τα φύκια μέσα στους βυθούς των Θαλασσών. Να γιατί μας χρειάζεται η διαφάνεια. Για να διακρίνουμε τους κόμπους στο νήμα που μες από τους αιώνες τεντώνεται και μας βοηθεί να σταθούμε όρθιοι πάνω σ' αυτή τη γη.
Από τον Ηράκλειτο έως τον Πλάτωνα και από τον Πλάτωνα έως τον lησού διακρίνουμε αυτό το "δέσιμο" που φτάνει κάτω από διάφορες μορφές ως τις ημέρες μας και που μας λέει περίπου το ίδιο: ότι εντός του κόσμου τούτου εμπεριέχεται και με τα στοιχεία του κόσμου τούτου ανασυντίθεται ο άλλος κόσμος, ο "πέραν", η δεύτερη πραγματικότητα, η υπερτοποθετημένη επάνω σ' αυτήν όπου παρά φύσιν ζούμε. Είναι μια πραγματικότητα που τη δικαιούμαστε και που από δική μας ανικανότητα δεν αξιωνόμαστε.
Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι σε εποχές υγιείς το Κάλλος ταυτίσθηκε με το Αγαθόν και το Αγαθόν με τον Ήλιο. Κατά το μέτρο που η συνείδηση καθάρεται και πληρούται με φως, τα μελανά σημεία υποχωρούν και σβήνουν αφήνοντας κενά που - όπως ακριβώς στους φυσικούς νόμους - τα αντίθετά τους έρχονται να πληρώσουν τη Θέση τους. Κι αυτό, με τέτοιον τρόπο που τελικά το δημιουργημένο αποτέλεσμα να στηρίζεται και στις δύο πλευρές, Θέλω να πω στο "εδώ" και στο "επέκεινα". Ο Ηράκλειτος δεν είχε ήδη μιλήσει για μιαν "εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίην";
Εάν είναι ο Απόλλων ή η Αφροδίτη, ο Χριστός ή η Παναγία, που ενσαρκώνουν και προσωποποιούν την ανάγκη να δούμε υλοποιημένο εκείνο που σε ορισμένες στιγμές διαισθανόμαστε, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η αναπνοή της αθανασίας που μας επιτρέπουν. Η Ποίηση οφείλει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, πέραν από συγκεκριμένα δόγματα, να επιτρέπει αυτή την αναπνοή.
Πώς να μην αναφερθώ εδώ στον Φρειδερίκο Χαίλντερλιν, τον μεγάλο ποιητή που με το ίδιο πνεύμα εστράφηκε προς τους Θεούς του Ολύμπου και προς τον Ιησού; Η σταθερότητα που έδωσε σ' ένα είδος οράματος είναι ανεκτίμητη. Και η έκταση που μας αποκάλυψε μεγάλη. Θα έλεγα τρομακτική. Αυτή άλλωστε είναι που τον έκανε, όταν μόλις ακόμη άρχιζε το κακό που σήμερα μας πλήττει, ν' ανακράξει: Wozu Dichter in durftiger Zeit!
Oι καιροί, φευ, εστάθηκαν ανέκαθεν για τον άνθρωπο durftiger. Αλλά και η ποίηση ανέκαθεν λειτουργούσε. Δύο φαινόμενα προορισμένα να συνοδεύουν την επίγεια μοίρα μας και που το ένα τους αντισταθμίζει το άλλο. Πώς αλλιώς. Αφού και η νύχτα και τ' άστρα μας γίνονται αντιληπτά χάρη στον ήλιο. Με τη διαφορά ότι ο ήλιος, κατά τη ρήση του αρχαίου σοφού, εάν υπερβεί τα μέτρα καταντά "ύβρις". Χρειάζεται να βρισκόμαστε στη σωστή απόσταση από τον ηθικόv ήλιο, όπως ο πλανήτης μας από τον φυσικόν ήλιο, για να γίνεται η ζωή επιτρεπτή. Mας έφταιγε άλλοτε η αμάθεια. Σήμερα μας φταίει η μεγάλη γνώση. Δεν έρχομαι μ' αυτά που λέω να προστεθώ στην μακρά σειρά των επικριτών του τεχνικού μας πολιτισμού. Μια σοφία παλαιή όσο και η χώρα που μ' εξέθρεψε, μ' εδίδαξε να δέχομαι την εξέλιξη, να χωνεύω την πρόοδο μαζί με όλα της τα παρεπόμενα, όσο δυσάρεστα και αν μπορεί να είναι αυτά.
Τότε όμως η Ποίηση; Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετεινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατήντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών.
Είναι, το ξέρω, άτοπο ν' αναφέρεται κανείς σε προσωπικές περιπτώσεις. Και ακόμη πιο άτοπο να επαινεί το σπίτι του. Είναι όμως κάποτε απαραίτητο, στον βαθμό που αυτά βοηθούν να δούμε πιο καθαρά μιαν ορισμένη κατάσταση πραγμάτων. Και είναι σήμερα η περίπτωση. Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στη υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μια Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος π.χ. - χωρίς ωστόσο να έχει το αντίκρισμα που είχαν εκείνοι επάνω στην έκταση της πολιτισμένης τότε ανθρωπότητας. Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Nα τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα ελληνική ποίηση.
Η σφαίρα που σχηματίζει η νέα ελληνική ποίηση έχει, θα μπορούσε να πει κανείς, όπως κάθε σφαίρα δύο πόλους: τον βόρειο και τον νότιο. Στον ένα τοποθετείται ο Διονύσιος Σολωμός που από την άποψη της εκφραστικής επέτυχε - προτού υπάρξει ο Mallarmé στα ευρωπαϊκά γράμματα - να χαράξει με άκρα συνέπεια και αυστηρότητα την αντίληψη της καθαρής ποίησης με όλα της τα παρεπόμενα: να υποτάξει το αίσθημα στη διάνοια, να εξευγενίσει την έκφραση και να δραστηριοποιήσει όλες τις δυνατότητες του γλωσσικού οργάνου προς την κατεύθυνση του Θαύματος. Στον άλλο πόλο, τοποθετείται ο K. Π. Καβάφης, αυτός που παράλληλα με τον T. S. Eliot έφτασε στην άκρα λιτότητα, στη μεγαλύτερη δυνατή εκφραστική ακρίβεια, εξουδετερώνοντας τον πληθωρισμό στην διατύπωση των προσωπικών του βιωμάτων.
Ανάμεσα στους δύο αυτούς πόλους κινήθηκαν οι μεγάλοι μας άλλοι ποιητές, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Κωστής Παλαμάς, ο Άγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Γιώργος Σεφέρης, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο προς το ένα ή το άλλο από τα δύο άκρα. Αυτή είναι μια πρόχειρη και όσο γίνεται πιο σχηματική χαρτογράφηση του νεοελληνικού ποιητικού λόγου. Το πρόβλημα για μας που ακολουθήσαμε, ήτανε να επωμιστούμε τα υψηλά διδάγματα που μας κληροδότησαν και, ο καθένας με τον τρόπο του, να τ' αρμόσουμε πάνω στη σύγχρονη ευαισθησία. Πέραν από τα όρια της τεχνικής, οφείλαμε να φτάσουμε σε μια σύνθεση που από το ένα μέρος ν' αναχωνεύει τα στοιχεία της ελληνικής παράδοσης και από το άλλο να εκφράζει τα κοινωνικά και ψυχολογικά αιτήματα της εποχής μας. Με άλλα λόγια, να φτάσουμε να προβάλλουμε τον τύπο του "Ευρωπαίου - Έλληνα". Δεν μιλώ για επιτυχίες, μιλώ για προσπάθειες. Οι κατευθύνσεις είναι που έχουν σημασία για τον μελετητή της Λογοτεχνίας.
ΑΝΙΧΝΕΥΤΗΣ Ο ΕΠΙΚΟΥΡΕΙΟΣ ΠΕΠΟΣ